Κήλη ονομάζεται ένα αδύναμο σημείο του κοιλιακού τοιχώματος μέσω του οποίου προβάλλει ένας ιστός (λίπος, τμήμα εντέρου) που φυσιολογικά θα έπρεπε να συγκρατείται εντός της κοιλιάς. Κήλες είναι δυνατό να δημιουργηθούν σε διάφορα σημεία της κοιλιάς. Ανάλογα με το σημείο του τοιχώματος της κοιλιάς που δημιουργείται η κήλη, παίρνει ένα διαφορετικό όνομα. Διακρίνονται λοιπόν οι παρακάτω συχνότερες κατηγορίες κηλών του κοιλιακού τοιχώματος:

Βουβωνοκήλη

Είναι η κήλη που δημιουργείται στην περιοχή που το άνω μέρος του μηρού συναντά τον κορμό του σώματος. Υπάρχουν δύο διαφορετικά είδη κήλης στην συγκεκριμένη περιοχή, η βουβωνοκήλη και η μηροκήλη. Οι βουβωνοκήλες δημιουργούνται σε λίγο πιο υψηλό σημείο από τις μηροκήλες. Και στις δύο περιπτώσεις, η παθολογία είναι κοινή, καθώς εντός του σάκου της κήλης περιλαμβάνεται τμήμα του λίπους της κοιλιάς ή κάποιο τμήμα εντέρου που φυσιολογικά θα έπρεπε να είναι μέσα στο κοίτος της κοιλιάς. Κατά κανόνα το περιεχόμενο της κοίλης μπορεί να επανέλθει (αναταχθεί) μέσα στην κοιλιά.

Συμπτώματα

• Αίσθημα βάρους στην βουβωνική περιοχή
• Πόνος στην περιοχή που γίνεται εντονότερος με την αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης όπως για παράδειγμα στην άρση βάρους ή το βήχα
• Δημιουργία μίας μη φυσιολογικής διόγκωσης στην περιοχή

Οι κήλες της περιοχής αυτής μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι αρκετά επώδυνες ή και εξαιρετικά επικίνδυνες για την υγεία εάν ο ιστός που προβάλλει, παγιδευτεί και δεν μπορεί  να επιστρέψει εντός της κοιλιάς (περίσφυξη).

Αντιμετώπιση

Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση. Η αποκατάσταση μιας κήλης γίνεται με χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αποκαθίσταται (‘’επισκευάζεται’’) η βλάβη στην περιοχή της κήλης, το περιεχόμενό της επανατοποθετείται μέσα στην κοιλιά και ενισχύεται το κοιλιακό τοίχωμα για την αποφυγή υποτροπής. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να γίνει με τη χρήση συνθετικών υλικών (πλέγματα) ή χωρίς, ανάλογα με της τεχνική που επιλέγεται για τον κάθε ασθενή και τύπο κήλης.

Για την χειρουργική αντιμετώπιση της κήλης μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ανοικτή ή η λαπαροσκοπική προσπέλαση. Η απόφαση για την επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, οι σημαντικότεροι από τους οποίους είναι η κατάσταση της υγείας του ασθενούς, το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων (για αντιμετώπιση κήλης ή άλλης πάθησης) και η επιθυμία του ασθενούς.

Επιγαστρική κήλη

Επιγαστρική ονομάζεται η κήλη που εντοπίζεται στη μέση γραμμή μεταξύ του ομφαλού και του στέρνου. Ο τύπος αυτός κήλης δημιουργείται από κάποιο ελάττωμα στην φυσιολογική δομή του κοιλιακού τοιχώματος και πιο συγκεκριμένα στην μέση γραμμή (λευκή γραμμή). Συνήθειες της καθημερινότητας όπως η συχνή άρση βάρους, η μεγάλη ηλικία και ασθένειες όπως η παχυσαρκία, το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης και η χρόνια χρήση κορτιζόνης θεωρούνται επιβαρυντικοί παράγοντες για τη δημιουργία της επιγαστρικής κήλης.

Μία επιγαστρική κήλη μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα αλλά οι περισσότεροι ασθενείς αντιλαμβάνονται ένα μικρό εξόγκωμα  που συχνά προκαλεί πόνο ή αίσθημα βάρους. Δεν είναι σπάνιο να υπάρχουν περισσότερες από μια κήλες. Εντός της κήλης μπορεί να υπάρχει μόνο τμήμα λίπους της κοιλιάς (μείζον επίπλουν) ή πιο σπάνια ένα τμήμα του λεπτού εντέρου. Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει την ανάταξη μέσα στην κοιλιά του προπίπτοντος οργάνου ή πιο σπάνια την αφαίρεσή του, τη συρραφή του κοιλιακού τοιχώματος και την ενίσχυσή του με τη χρήση πλέγματος. Η προσπέλαση μπορεί να είναι ανοικτή ή λαπαροσκοπική.

Ομφαλοκήλη

Η ομφαλοκήλη είναι μία επιγαστρική κήλη που εντοπίζεται στην περιοχή του ομφαλού. Σε ενήλικες ασθενείς, η ομφαλοκήλη δημιουργείται από αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση λόγω παχυσαρκίας, άρσης βαρών ή εγκυμοσύνης. Διάφορες ανατομικές ανωμαλίες στην περιοχή του ομφαλού προδιαθέτουν, επίσης, στην δημιουργία ομφαλοκήλης.

Στον σάκο της ομφαλοκήλης περιέχεται συχνά λίπος το οποίο μπορεί να προέρχεται από το εσωτερικό της κοιλιάς (μείζον επίπλουν) ή εκτός αυτής (προπεριτοναϊκό λίπος) ή τμήμα εντέρου (λεπτό έντερο). Η παγίδευση του λίπους εντός της κήλης προκαλεί συμπτώματα όπως πόνο ενώ η παγίδευση εντέρου οδηγεί σε εντερική απόφραξη (ειλεός) με ενδεχόμενη νέκρωση του εντερικού τοιχώματος. Σε αυτή την περίπτωση η χειρουργική αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση.

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η ένδειξη για χειρουργική αποκατάσταση μπορεί να γίνει με προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση. Η επιλογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής, ανοικτής ή λαπαροσκοπικής, γίνεται μετά από υπολογισμό διαφόρων παραμέτρων όπως η συνολική κατάσταση υγείας του ασθενούς, η ύπαρξη προηγούμενων χειρουργείων κ.α.

Μετεγχειρητικές κήλες

Οι κήλες αυτές δημιουργούνται μετά από προηγούμενη χειρουργική επέμβαση. Εμφανίζονται συνήθως στην αρχική μετεγχειρητική φάση αλλά είναι δυνατό να εκδηλωθούν ακόμη και μετά από δέκα χρόνια από το χειρουργείο. Η καθυστερημένη εμφάνιση οφείλεται συνήθως σε αύξηση του μεγέθους μικρότερων κηλών που αρχικά δεν είχαν προκαλέσει συμπτώματα.

Η πιο συνήθης εικόνα μιας μετεγχειρητικής κήλης είναι η παρουσία ενός εξογκώματος στην περιοχή της τομής από προηγούμενο χειρουργείο που προκαλεί ποικίλα συμπτώματα από απλό αίσθημα βάρους μέχρι έντονο πόνο και φυσικά δυσμορφία στο κοιλιακό τοίχωμα. Τα παραπάνω γίνονται εντονότερα μετά από αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης όπως κατά την σωματική άσκηση ή το βήχα. Εντός της κήλης είναι σύνηθες να περιλαμβάνεται ένα τμήμα του εντέρου χωρίς να είναι σπάνιες οι περιπτώσεις μεγάλων κοιλών που περιλαμβάνουν μεγάλα τμήματα του λεπτού ή του παχέος εντέρου.  

Η χειρουργική αποκατάσταση των μετεγχειρητικών κηλών δεν είναι πάντοτε εύκολη και σχεδόν πάντα περιλαμβάνει την χρήση πλέγματος για την ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος. Η χειρουργική προσπέλαση μπορεί να είναι ανοικτή ή λαπαροσκοπική. Για κάθε τύπο χειρουργείου ωστόσο, υπάρχει μία πληθώρα τεχνικών και υλικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μετά από λεπτομερή υπολογισμό πολλαπλών παραμέτρων.

Αντιμετώπιση από τον Χειρουργό Dr Γ. Σωτηρόπουλο

• onlay/ sublay/ inlay τεχνικές με πλέγμα
• Επεμβάσεις για μετεγχειρητική κήλη, κοιλιοκήλη, επιγαστρική κήλη, ομφαλοκήλη, μηροκήλη, βουβωνοκήλη
• Αποκατάσταση βουβωνοκήλης χωρίς πλέγμα (Τεχνική κατά Shouldice)
• Αποκατάσταση βουβωνοκήλης με πλέγμα (Τεχνική κατά Lichtenstein),
• Ελάχιστα επεμβατική αποκατάσταση κήλης (TEP τεχνική)
• Λαπαροσκοπική αποκατάσταση κήλης (TAPP τεχνική)