Το σχέδιο θεραπείας ενός ασθενούς εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, καθώς και από τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς και τους πρόσθετους παράγοντες. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι ο καρκίνος του κάθε ατόμου είναι ελαφρώς διαφορετικός – ακόμα και αν τα στάδια είναι ακριβώς τα ίδια.
Επιλογές θεραπείας του παγκρεατικού καρκίνου
Αν έχετε διαγνωστεί με καρκίνο του παγκρέατος, θα πρέπει να συζητήσετε προσεκτικά και λεπτομερώς τις θεραπευτικές σας επιλογές με το γιατρό σας. Οι επιλογές για τη θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος περιλαμβάνουν:
- χειρουργική επέμβαση
- χημειοθεραπεία
- ακτινοθεραπεία
- παρηγορητική φροντίδα
Η επιλογή των καλύτερων επιλογών θα εξαρτηθεί από τα ειδικά χαρακτηριστικά του καρκίνου.
Χειρουργική επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του καρκίνου του παγκρέατος. Είναι σήμερα η πιο αποτελεσματική θεραπεία διαθέσιμη για πολλούς, με αυτή την κατάσταση.
Στόχοι Χειρουργικής
Οι επεμβάσεις του καρκίνου του παγκρέατος χρησιμοποιούνται γενικά για δύο σκοπούς:
- Μερικές λειτουργίες έχουν σχεδιαστεί για να απομακρύνουν εντελώς τον όγκο σε μια προσπάθεια να θεραπεύσουν την ασθένεια
- Ορισμένες επεμβάσεις σημαίνουν ανακούφιση από τα συμπτώματα και πρόληψη περαιτέρω προβλημάτων χωρίς να επιδιωχθεί η θεραπεία.
Τύποι Χειρουργικής
Οι διαδικασίες μπορεί να κυμαίνονται από την αφαίρεση μέρους του παγκρέατος, έως στην απομάκρυνση ολόκληρου του παγκρέατος συν τμήματα κοντινών οργάνων που μπορεί επίσης να επηρεαστούν από όγκους. Οι τύποι χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνουν:
- Λαπαροσκόπηση : πρόκειται για μια μικρή επέμβαση για να εξακριβωθεί η ύπαρξη σημείων ότι ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί. Μπορεί να καθορίσει εάν μια μεγαλύτερη επέμβαση θα είναι χρήσιμη.
- Διαδικασία Whipple : αυτή είναι μια πολύπλοκη διαδικασία για όγκους που βρίσκονται στο “κεφάλι” του παγκρέατος. Περιλαμβάνει την αφαίρεση αυτού του τμήματος του παγκρέατος, καθώς και του χοληφόρου πόρου, της χοληδόχου κύστης και μικρών τμημάτων του στομάχου και του εντέρου
- Απομακρυσμένη παγκρεατεκτομή : αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την αφαίρεση των τμημάτων “ουράς” και “σώματος” του παγκρέατος.
- Κεντρική παγκρεατεκτομή : αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την αφαίρεση του “σώματος” του παγκρέατος, αφήνοντας το “κεφάλι” και “ουρά” στη θέση του.
- Ολική παγκρεατεκτομή : αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την αφαίρεση ολόκληρου του παγκρέατος.
Χημειοθεραπεία
Ενώ η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη θεραπεία που μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο του παγκρέατος, πολλοί ασθενείς είναι αρχικά μη λειτουργικοί επειδή ο καρκίνος τους έχει εισβάλει σε αιμοφόρα αγγεία.
Χρησιμοποιούμε χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία για τη συρρίκνωση των όγκων και είμαστε σε θέση να προσφέρουμε χειρουργική επέμβαση σε πολλούς από τους ασθενείς με τοπικά μη λειτουργικό καρκίνο του παγκρέατος που διαφορετικά δεν θα είχαν ποτέ την ευκαιρία να θεραπεύσουν. Η απόφαση να χρησιμοποιηθεί η χημειοθεραπεία πριν από τη χειρουργική επέμβαση είναι περίπλοκη και κάθε ασθενής συζητείται σε μια διεπιστημονική συνάντηση από τους χειρουργούς, τους ογκολόγους, τους ακτινολόγους, τους γαστρεντερολόγους και άλλους ιατρούς.
Τα φάρμακα χημειοθεραπείας σχεδιάζονται για να σκοτώσουν τον καρκίνο και γενικά χορηγούνται σε κύκλους, με μια περίοδο θεραπείας ακολουθούμενη από μια περίοδο ανάπαυσης.
Τα φάρμακα αυτά μπορούν να χορηγηθούν πριν από τη χειρουργική επέμβαση, μετά από χειρουργική επέμβαση ή και τα δύο Όταν χορηγείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία ονομάζεται neoadjuvant. Όταν χορηγείται μετά τη χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία ονομάζεται επικουρική. Η χημειοθεραπεία μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα, με ένεση ή ενδοφλεβίως, ανάλογα με το σχήμα και το φάρμακο.
Η καλύτερη πορεία της θεραπείας επιλέγεται αφού ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά του καρκίνου του ασθενούς για να μεγιστοποιηθούν τα αποτελέσματα της θεραπείας και να αυξηθεί η επιβίωση.
Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του παγκρεατικού αδενοκαρκινώματος είναι η γεμσιταβίνη, η ναβ-πακλιταξέλη, η οξαλιπλατίνη, η ιρινοτεκάνη, η δοκεταξέλη, καπεσιταβίνη. Αυτά τα φάρμακα μερικές φορές χρησιμοποιούνται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό.
Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία, που μερικές φορές ονομάζεται ακτινοθεραπεία, είναι μια τεχνική που χρησιμοποιεί ακτίνες Χ υψηλής συχνότητας για συρρίκνωση ή επιβράδυνση της ανάπτυξης καρκινικών όγκων. Σε αντίθεση με τη χημειοθεραπεία, η οποία είναι μια συστηματική θεραπεία, η ακτινοθεραπεία είναι μια τοπική θεραπεία που αποσκοπεί στην καταστροφή μόνο κυττάρων όγκου. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, μια δέσμη ακτινοβολίας κατευθύνεται μέσω της κοιλιάς στην καρκινική περιοχή. Η ακτινοβολία είναι παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιείται για διαγνωστικές ακτίνες Χ, σε υψηλότερη όμως δόση.
Όπως η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται μερικές φορές πριν από τη χειρουργική επέμβαση, μετά τη χειρουργική επέμβαση ή και τα δύο. Όταν χορηγείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση, η πρόθεση είναι να συρρικνωθεί επαρκώς ο όγκος ώστε να μπορεί ένας χειρουργός να το αφαιρέσει. Όταν δοθεί μετά από μια επέμβαση, η πρόθεση είναι να καταστραφούν τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα που μπορεί να υπάρχουν στην περιοχή.
Η ακτινοθεραπεία συνήθως χορηγείται 5 συνεχείς ημέρες την εβδομάδα για 2 έως 5 εβδομάδες.
Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας τυπικά απομονώνονται στην περιοχή θεραπείας. Ορισμένες συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την ακτινοθεραπεία στην κοιλιακή χώρα περιλαμβάνουν ναυτία, εμετό και διάρροια. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να συμβούν λίγες ημέρες ή εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας με ακτινοβολία και να συνεχιστεί για αρκετές εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση των θεραπειών. Οι παρενέργειες συνήθως υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου μετά την ολοκλήρωση των θεραπειών.
Παρηγορητικές Διαδικασίες
Σε καταστάσεις όπου ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί και δεν μπορεί να απομακρυνθεί πλήρως με χειρουργική επέμβαση, προτεραιότητα είναι η ανακούφιση ή η ελάττωση των συμπτωμάτων όπως ο ίκτερος, ο πόνος, η ναυτία και οι πεπτικές δυσκολίες. Οι παρηγορητικές χειρουργικές και ενδοσκοπικές τεχνικές έχουν σκοπό να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής και να κάνουν τον ασθενή πιο άνετο.
Τοποθέτηση του στομίου
Εάν ο όγκος βρίσκεται σε θέση ώστε να μπλοκάρει τον κοινό χολικό πόρο, τον παγκρεατικό πόρο ή τον δωδεκαδάκτυλο, μπορεί να προκαλέσει ίκτερο και πόνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να τοποθετηθεί ενδοσκοπικά ένας ενδοαυλικός καθετήρας για την ανακούφιση του φραγμού. Είναι ένας μικρός σωλήνας κατασκευασμένος είτε από πλαστικό είτε από μέταλλο που εισάγεται στην περιοχή που έχει μπλοκάρει για να ανοίξει τον αγωγό και να αποκαταστήσει τη ροή.
Ένα πλαστικό stent θεωρείται βραχυπρόθεσμη λύση και συχνά τοποθετείται όταν ένας ασθενής μπορεί να υποβληθεί σε παγκρεατική θεραπεία στο μέλλον. Μια μεταλλική ενδοπρόθεση είναι μια πιο μόνιμη συσκευή.
Χειρουργική παράκαμψη
Σε περιπτώσεις όπου δεν είναι δυνατό να ανοίξει ένα μπλοκάρισμα με ένα stent, ο χειρουργός μπορεί να εκτελέσει μια διαδικασία bypass για να αποκαταστήσει την κανονική ροή. Εάν ο όγκος εμποδίζει τον χοληφόρο πόρο, μια χολική παράκαμψη μπορεί να αναδρομολογήσει τη ροή της χολής γύρω από τον όγκο για να ανακουφίσει τον πόνο και τον ίκτερο.
Εάν ο όγκος εμποδίζει το δωδεκαδάκτυλο, μπορεί να γίνει μια γαστρεντεροστομία ή γαστρική παράκαμψη για να επιτραπεί η διέλευση των τροφίμων από το στομάχι γύρω από τον όγκο και μέσω του υπόλοιπου πεπτικού συστήματος.
Διαχείριση του πόνου
Ένας όγκος που πιέζει τα νεύρα στην κοιλιακή κοιλότητα μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο, ειδικά στα πιο προχωρημένα στάδια του καρκίνου του παγκρέατος. Σε πολλές περιπτώσεις, η διαχείριση του πόνου με μορφίνη ή παρόμοια φάρμακα μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση. Σε περιπτώσεις όπου το φάρμακο δεν ελέγχει επαρκώς τον πόνο, τα νεύρα που είναι υπεύθυνα για την αποστολή των σημείων του πόνου μπορούν να κοπούν ή να εγχυθούν με νευρικά μπλοκ για να ανακουφίσουν τα συμπτώματα.
