Το ήπαρ επεξεργάζεται σχεδόν όλα όσα καταναλώνει ένα άτομο, συμπεριλαμβανομένων χημικών ουσιών, φαρμάκων και αλκοόλ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτές οι ουσίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό στο ήπαρ, με αποτέλεσμα την τοξική ηπατίτιδα – μια κατάσταση που προκαλεί φλεγμονή του ήπατος.
Αιτίες
Φάρμακα
Πολλά φάρμακα τα οποία φέρουν προειδοποίηση στην ετικέτα τους, έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν τοξικότητα στο ήπαρ. Στις περισσότερες περιπτώσεις όταν εμφανίζονται προβλήματα, είναι ήπια και είναι εμφανή μόνο μετά από εξετάσεις αίματος και μπορούν να επιλυθούν, μειώνοντας τη δόση του φαρμάκου ή διακόπτοντας τη χρήση του.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς έχουν μια ιδιοσυγκρασιακή αντίδραση σε ένα φάρμακο, προκαλώντας μαζική καταστροφή των ηπατικών κυττάρων και ταχέως αναπτυσσόμενη ηπατική ανεπάρκεια. Οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν σοβαρή ιδιοσυγκρασιακή αντίδραση, πρέπει να σταματήσουν να παίρνουν το φάρμακο αμέσως. Απαιτούν επίσης επείγουσα παραπομπή σε κέντρο μεταμόσχευσης για μεταμόσχευση ήπατος, η οποία μπορεί να είναι σωτήρια.
Βότανα και συμπληρώματα διατροφής
Παρά την ευρεία διαθεσιμότητά τους, ορισμένα βότανα και συμπληρώματα διατροφής μπορεί να προκαλέσουν τοξική ηπατίτιδα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι ουσίες δεν υπόκεινται στους ίδιους κανονισμούς, δοκιμές ή διαδικασίες έγκρισης με τα συμβατικά φάρμακα. Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα βότανα και συμπληρώματα διατροφής έχουν νοθευτεί με στεροειδή ή αντιβιοτικά.
Τα βότανα που μπορεί να είναι τοξικά για το συκώτι περιλαμβάνουν:
- comfrey,
- chaparral,
- germander,
- kava,
- βαλεριάνα,
- γκι και
- παραδοσιακά κινέζικα βότανα.
Τα άτομα με ηπατική νόσο δεν πρέπει να χρησιμοποιούν βότανα ή συμπληρώματα διατροφής χωρίς την έγκριση του γιατρού τους.
Αλκοόλ
Η κατάχρηση αλκοόλ είναι γνωστό ότι προκαλεί βλάβη στο ήπαρ, αλλά η έκταση του τραυματισμού ποικίλλει ευρέως μεταξύ των ατόμων που πίνουν υπερβολικά. Σε άτομα που είναι επιρρεπή σε ηπατική βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ (πιθανώς λόγω γενετικής), η βαριά κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε οξεία ηπατική ανεπάρκεια, μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που απαιτεί νοσηλεία και εντατική φροντίδα. Άλλοι άνθρωποι μπορεί να αναπτύξουν προοδευτική ηπατική νόσο από τακτική και βαριά χρήση αλκοόλ.
Ο στόχος της θεραπείας είναι η εξάλειψη του αλκοόλ από τη διατροφή και η αντιμετώπιση της ψυχολογικής εξάρτησης από το αλκοόλ. Ακόμη και στο προχωρημένο στάδιο της κίρρωσης, η ηπατική νόσος από το αλκοόλ μπορεί να εμφανίσει σημαντική βελτίωση μετά την πλήρη αποχή από το αλκοόλ.
Συμπτώματα
Τα σημάδια και τα συμπτώματα της τοξικής ηπατίτιδας ποικίλλουν, ανάλογα με την αιτία. Ωστόσο, μερικά από τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:
- Ίκτερο, μια κατάσταση που προκαλεί κίτρινη απόχρωση στο δέρμα και τα μάτια
- Κούραση
- Απώλεια όρεξης
- Ναυτία και έμετο
- Πονοκέφαλο
- Κοιλιακό άλγος
- Σκούρα ούρα
- Διάρροια
Κατά τη διάγνωση της τοξικής ηπατίτιδας, ο γιατρός σας θα ρωτήσει για το ιατρικό σας ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με τα φάρμακά σας, τη χρήση βοτάνων ή άλλων συμπληρωμάτων διατροφής χωρίς ιατρική συνταγή και κατανάλωσης αλκοόλ. Ο γιατρός σας θα πραγματοποιήσει επίσης μια ενδελεχή φυσική εξέταση, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για τον προσδιορισμό της παρουσίας ή της απουσίας σημαντικής χρόνιας ηπατικής νόσου.
Διάγνωση
Μπορούν να πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες εξετάσεις για να εκτιμηθεί η παρουσία και η σοβαρότητα της ηπατικής βλάβης:
- Εξετάσεις λειτουργίας ήπατος – Περιλαμβάνουν μια σειρά ειδικών εξετάσεων αίματος, που μπορούν να δείξουν εάν το ήπαρ λειτουργεί σωστά. Αυτές οι εξετάσεις μπορούν επίσης να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της έκτασης και του τύπου της ηπατικής βλάβης.
- Υπέρηχος – Ο υπέρηχος χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας για τη δημιουργία εικόνων των οργάνων και των συστημάτων μέσα στο σώμα σας. Μπορεί να πραγματοποιηθεί υπερηχογράφημα για τη δημιουργία λεπτομερών εικόνων του ήπατος σας.
- Υπολογιστική τομογραφία (CT) – Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να προτείνει μια αξονική τομογραφία σάρωσης, επίσης γνωστή ως αξονική τομογραφία, για τη λήψη δισδιάστατων εικόνων του ήπατός σας. Η αξονική τομογραφία είναι μια τεχνική ακτίνων Χ, που παράγει πιο λεπτομερείς εικόνες των εσωτερικών σας οργάνων από τις συμβατικές εξετάσεις ακτίνων Χ. Αυτή η τεχνολογία χρησιμοποιεί μια μονάδα ανίχνευσης ακτίνων Χ, η οποία περιστρέφεται γύρω από το σώμα σας και έναν μεγάλο υπολογιστή για τη δημιουργία εικόνων διατομής του εσωτερικού του σώματός σας.
- Βιοψία ήπατος – Η βιοψία μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά από εξετάσεις αίματος και ακτινογραφίες, εάν εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτηματικά σχετικά με τη φύση και τη σοβαρότητα του ηπατικού σας προβλήματος. Κατά τη διάρκεια της βιοψίας, ένα μικρό δείγμα ιστού αφαιρείται από το ήπαρ σας χρησιμοποιώντας μια λεπτή βελόνα. Ο ιστός προετοιμάζεται και χρωματίζεται σε εργαστήριο για εξέταση με μικροσκόπιο.
Θεραπεία
Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για τη θεραπεία της τοξικής ηπατίτιδας είναι ο εντοπισμός και η εξάλειψη της ουσίας που προκαλεί το πρόβλημα, όπως φάρμακα, βότανα ή αλκοόλ. Σε περίπτωση ηπατικής βλάβης που σχετίζεται με το αλκοόλ, συνιστάται ιδιαίτερα η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα όπως στους Ανώνυμους Αλκοολικούς και η εγγραφή σε πρόγραμμα θεραπείας- αποκατάστασης.
Ο αλκοολισμός είναι ένας σοβαρός εθισμός και χωρίς τα κατάλληλα δίκτυα θεραπείας και υποστήριξης, πολλοί άνθρωποι βιώνουν υποτροπή και επιστρέφουν στο αλκοόλ.
Μεταμόσχευση ήπατος
Η επείγουσα μεταμόσχευση ήπατος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για ασθενείς με απειλητική για τη ζωή ηπατική βλάβη που προκαλείται από φάρμακο, βότανο ή συμπλήρωμα διατροφής. Ασθενείς με κίρρωση τελικού σταδίου από αλκοόλ μπορούν να εξεταστούν για μεταμόσχευση. Ωστόσο, θεωρούνται υποψήφιοι για μεταμόσχευση, μόνο εάν απέχουν εντελώς από το αλκοόλ και αν συμμετέχουν σε πρόγραμμα θεραπείας για τουλάχιστον έξι μήνες.
