Ανατομία του οισοφάγου
Ο οισοφάγος, ανεπίσημα γνωστός ως το σωλήνα τροφίμων, είναι τμήμα του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος και ένα όργανο μέσω του οποίου τα τρόφιμα περνούν, με περισταλτικές συστολές , από το φάρυγγα στο στομάχι . Ο οισοφάγος είναι ινώδης σωλήνας, μήκους περίπου 25 cm σε ενήλικες, που ταξιδεύει πίσω από την τραχεία και την καρδιά, περνά μέσα από το διάφραγμα και αδειάζει στην ανώτερη περιοχή του στομάχου.
Κατά την κατάποση, η επιγλωττίδα γέρνει προς τα πίσω για να αποτρέψει την τροφή από το λάρυγγα και τους πνεύμονες.
Το τοίχωμα του οισοφάγου αποτελείται από βλεννογόνο, υποβλεννογόνο (συνδετικό ιστό), στρώματα μυϊκών ινών μεταξύ στρωμάτων ινώδους ιστού και ένα εξωτερικό στρώμα συνδετικού ιστού. Ο βλεννογόνος είναι ένα στρωματοποιημένο πλακώδες επιθήλιο περίπου τριών στρωμάτων πλακωδών κυττάρων, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με το μονό στρώμα των κολλοειδών κυττάρων του στομάχου.
Η μετάβαση μεταξύ αυτών των δύο τύπων επιθηλίου είναι ορατή ως γραμμή ζιγκ-ζαγκ. Το μεγαλύτερο μέρος του μυός είναι λείος μυς αν και ο ραβδωτός μυς κυριαρχεί στο άνω τρίτο του. Έχει δύο μυϊκούς δακτυλίους ή σφιγκτήρες στο τοίχωμα του, ένα στην κορυφή και ένα στο κάτω μέρος. Ο κάτω σφιγκτήρας βοηθά στην αποτροπή παλινδρόμησης όξινης στομάχου.
Ο οισοφάγος έχει πλούσια παροχή αίματος και παροχέτευση φλεβών. Ο λείος μυς του νευρώνεται από ακούσια νεύρα (συμπαθητικά νεύρα μέσω του συμπαθητικού κορμού και παρασυμπαθητικά νεύρα μέσω του κολπικού νεύρου) και επιπλέον νεύρα ( κάτω κινητικοί νευρώνες ) που μεταφέρονται στο νεύρο του κόλπου για να αναζωογονήσουν τον ραβδωτό μυ.
Ο οισοφάγος περνά μέσω της θωρακικής κοιλότητας από το διάφραγμα στο στομάχι.
Ο οισοφάγος μπορεί να επηρεαστεί από γαστρική παλινδρόμηση, καρκίνο, εμφανή διασταλμένα αιμοφόρα αγγεία που ονομάζονται κιρσοί που μπορούν να αιμορραγούν έντονα, συστολές και διαταραχές κινητικότητας Οι ασθένειες μπορεί να προκαλέσουν δυσκολία στην κατάποση ( δυσφαγία ), οδυνηρή κατάποση ( οδυνοφαγία ), πόνο στο στήθος ή να μην προκαλέσουν καθόλου συμπτώματα.
Οι κλινικές εξετάσεις περιλαμβάνουν ακτινογραφίες κατά την κατάποση θειικού βαρίου , ενδοσκόπηση και αξονική τομογραφία . Χειρουργικά, ο οισοφάγος είναι δύσκολο να προσπελαστεί.
Οι κύριες καταστάσεις που επηρεάζουν τον οισοφάγο
Φλεγμονή
Η φλεγμονή του οισοφάγου είναι γνωστή ως οισοφαγίτιδα . Αναρροή του γαστρικά οξέα από το στομάχι, μόλυνση, ουσίες προσλαμβάνεται (για παράδειγμα, διαβρωτικά ), μερικά φάρμακα (όπως διφωσφονικά ), και τροφικές αλλεργίες μπορούν όλα να οδηγήσουν σε οισοφαγίτιδα.
Η οισοφαγική καντιντίαση είναι μια λοίμωξη της ζύμης Candida albicans που μπορεί να εμφανιστεί όταν ένα άτομο είναι ανοσοκατεσταλμένο . Από το 2014 η αιτία ορισμένων μορφών οισοφαγίτιδας, όπως η ωσινοφιλική οισοφαγίτιδα , δεν είναι γνωστή. Η οισοφαγίτιδα μπορεί να προκαλέσει επώδυνη κατάποση και αντιμετωπίζεται συνήθως με τη διαχείριση της αιτίας της οισοφαγίτιδας – όπως η διαχείριση παλινδρόμησης ή η θεραπεία λοίμωξης.
Ο οισοφάγος του Barrett
Η παρατεταμένη οισοφαγίτιδα, ιδιαίτερα από γαστρική παλινδρόμηση, είναι ένας παράγοντας που πιστεύεται ότι παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του οισοφάγου του Barrett . Σε αυτήν την κατάσταση, υπάρχει μεταπλασία της επένδυσης του κατώτερου οισοφάγου, η οποία αλλάζει από στρωματοποιημένα πλακώδη επιθήλια σε απλά στήλη επιθηλίου. Ο οισοφάγος του Barrett θεωρείται ότι είναι ένας από τους κύριους συντελεστές στην ανάπτυξη καρκίνου του οισοφάγου.
Καρκίνος του οισοφάγου
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι καρκίνου του οισοφάγου:
- Το καρκίνωμα των πλακωδών κυττάρων είναι ένα καρκίνωμα που μπορεί να εμφανιστεί στα πλακώδη κύτταρα που ευθυγραμμίζουν τον οισοφάγο. Αυτός ο τύπος είναι πολύ πιο κοινός στην Κίνα και το Ιράν .
- Ο άλλος κύριος τύπος είναι ένα αδενοκαρκίνωμα που εμφανίζεται στους αδένες ή στον κολλοειδή ιστό του οισοφάγου. Αυτό είναι πιο συχνό στις ανεπτυγμένες χώρες σε εκείνες με τον οισοφάγο του Barrett και εμφανίζεται στα κυβοειδή κύτταρα.
Στα αρχικά του στάδια, ο καρκίνος του οισοφάγου μπορεί να μην έχει καθόλου συμπτώματα. Όταν είναι σοβαρός, ο καρκίνος του οισοφάγου μπορεί τελικά να προκαλέσει απόφραξη του οισοφάγου, καθιστώντας πολύ δύσκολη την κατάποση στερεών τροφών και προκαλώντας απώλεια βάρους.
Η πρόοδος του καρκίνου γίνεται σταδιακά χρησιμοποιώντας ένα σύστημα που μετρά πόσο μακριά στο τοίχωμα του οισοφάγου έχει εισβάλει ο καρκίνος, πόσοι λεμφαδένες επηρεάζονται και αν υπάρχουν μεταστάσεις σε διαφορετικά μέρη του σώματος.
Ο καρκίνος του οισοφάγου αντιμετωπίζεται συχνά με ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία και μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί με μερική χειρουργική αφαίρεση του οισοφάγου . Εισαγωγή στεντ στον οισοφάγο ή εισαγωγή ρινογαστρικού σωλήνα, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να διασφαλίσει ότι ένα άτομο είναι σε θέση να αφομοιώσει αρκετά τρόφιμα και νερό. Η πρόγνωση για τον καρκίνο του οισοφάγου εξακολουθεί να είναι κακή, επομένως η παρηγορητική θεραπεία μπορεί επίσης να είναι το επίκεντρο της θεραπείας.
Οισοφαγικοί κιρσοί
Οι οισοφάγοι κιρσοί είναι πρησμένα στριμμένα παρακλάδια της φλέβας στο κάτω τρίτο του οισοφάγου. Αυτά τα αιμοφόρα αγγεία ενώνονται με εκείνα της πυλαίας φλέβας όταν αναπτύσσεται πυλαία υπέρταση. Αυτά τα αιμοφόρα αγγεία απορροφούνται περισσότερο από το κανονικό, και στις χειρότερες περιπτώσεις μπορεί να φράξουν εν μέρει τον οισοφάγο. Αυτά τα αιμοφόρα αγγεία αναπτύσσονται ως μέρος μιας παράπλευρης κυκλοφορίας που λαμβάνει χώρα για την αποχέτευση αίματος από την κοιλιά ως αποτέλεσμα της πυλαίας υπέρτασης , συνήθως ως αποτέλεσμα ηπατικών παθήσεων όπως η κίρρωση.
Αυτή η παράπλευρη κυκλοφορία συμβαίνει επειδή το κάτω μέρος του οισοφάγου αποστραγγίζεται στην αριστερή γαστρική φλέβα, η οποία είναι ένας κλάδος της πύλης φλέβας. Λόγω του εκτεταμένου φλεβικού πλέγματος που υπάρχει μεταξύ αυτής της φλέβας και άλλων φλεβών, εάν εμφανιστεί πυλαία υπέρταση, η κατεύθυνση της αποστράγγισης του αίματος σε αυτήν τη φλέβα μπορεί να αντιστραφεί, με αποστράγγιση αίματος από το πυλαίο φλεβικό σύστημα, μέσω του πλέγματος. Οι φλέβες στο πλέγμα μπορεί να συρρικνωθούν και να οδηγήσουν σε κιρσούς.
Οι οισοφάγοι κιρσοί συχνά δεν έχουν συμπτώματα μέχρι να σπάσουν. Μια ρήξη θεωρείται ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, επειδή οι κιρσοί μπορούν να αιμορραγούν πολύ. Η αιμορραγία ποικίλει μπορεί να κάνει ένα άτομο να κάνει εμετό στο αίμα ή να υποστεί σοκ.
Για να αντιμετωπιστεί η ρήξη της ποικιλίας, μπορεί να τοποθετηθεί μια ταινία γύρω από το αιμοφόρο αγγείο ή μια μικρή ποσότητα παράγοντα πήξης μπορεί να εγχυθεί κοντά στην αιμορραγία. Ένας χειρουργός μπορεί επίσης να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει ένα μικρό φουσκωτό μπαλόνι για να ασκήσει πίεση για να σταματήσει η πληγή.
Διαταραχές κατάποσης
Αρκετές διαταραχές επηρεάζουν την κινητικότητα των τροφίμων καθώς ταξιδεύει κάτω από τον οισοφάγο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στην κατάποση, που ονομάζεται δυσφαγία ή επώδυνη κατάποση, που ονομάζεται οδυνοφαγία. Η αχαλασία αναφέρεται σε αποτυχία του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα να χαλαρώσει σωστά και γενικά αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή. Αυτό οδηγεί σε προοδευτική διεύρυνση του οισοφάγου.
Ο διάχυτος σπασμός του οισοφάγου είναι ένας σπασμός του οισοφάγου που μπορεί να είναι μία αιτία πόνου στο στήθος. Ένας τέτοιος αναφερόμενος πόνος στο τοίχωμα του άνω στήθους είναι πολύ συχνός σε οισοφαγικές καταστάσεις. Η σκλήρυνση του οισοφάγου, όπως η συστηματική σκλήρυνση ή το σύνδρομο CREST, μπορεί να προκαλέσει σκλήρυνση των τοιχωμάτων του οισοφάγου και παρεμβολή στην περισταλτικότητα.
Δυσλειτουργίες
Οι στενώσεις του οισοφάγου είναι συνήθως καλοήθεις και συνήθως αναπτύσσονται αφού ένα άτομο έχει παλινδρόμηση για πολλά χρόνια. Άλλες στενώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν ιστούς του οισοφάγου (που μπορεί επίσης να είναι συγγενείς) και βλάβη στον οισοφάγο από ακτινοθεραπεία, διαβρωτική κατάποση ή ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα. Οι καταστάσεις μπορεί επίσης να αναπτυχθούν στη χρόνια αναιμία και στο σύνδρομο Plummer-Vinson . [4]
Δύο από τις πιο συχνές συγγενείς δυσπλασίες που επηρεάζουν τον οισοφάγο είναι μια οισοφαγική αθηρία όπου ο οισοφάγος καταλήγει σε έναν τυφλό σάκο αντί να συνδέεται με το στομάχι. και ένα συρίγγιο του οισοφάγου – μια ανώμαλη σύνδεση μεταξύ του οισοφάγου και της τραχείας. Και οι δύο αυτές συνθήκες συμβαίνουν συνήθως μαζί.
Συμβαίνουν σε περίπου 1 στους 3500 ανθρώπους. Οι μισές από αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να αποτελούν μέρος ενός συνδρόμου όπου υπάρχουν και άλλες ανωμαλίες, ιδιαίτερα στην καρδιά ή στα άκρα . Οι άλλες περιπτώσεις εμφανίζονται μεμονωμένα.
